Yabancılar iki şekilde Türk vatandaşlığını kazanabilir.

1- DOĞUMLA; Soy bağı veya doğum yeri esasına göre kazanılan Türk Vatandaşlığıdır.

• Soy bağı yoluyla 

Türkiye içinde veya dışında Türk vatandaşı ana veya babadan evlilik birliği içinde veya evlilik birliği dışında doğan çocuk Türk vatandaşıdır.

• Doğum yeri

Türkiye’de doğan ancak; yabancı ana ve babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk ile anne babası tespit edilemeyen bulunmuş çocuk doğumdan itibaren Türk vatandaşıdır.

2- SONRADAN; Yetkili Makam kararı, İstinai durum, Evlenme, Evlat edinme ve seçme hakkı kullanılarak kazanılan Türk Vatandaşlığıdır.

• Yetkili makam kararı ile Genel Olarak Türk vatandaşlığının kazanılması

Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet eden, ergin ve ayırt etme gücüne sahip her yabancı; Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmesi, genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmaması, yeteri kadar Türkçe konuşabilmesi, kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olması, Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmaması gibi şartları taşıması halinde Yetkili Makam kararı ile Genel Olarak Türk Vatandaşlığına geçmek için başvuru yapabilir.

• Türk vatandaşlığının istisnai olarak kazanılması

Türkiye’ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler.

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanuna uygun ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocukları, Vatandaşlığa alınması zaruri görülen yabancı kişiler. Göçmen olarak kabul edilen yabancılar kişiler Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Bakanlar Kurulunun kararı ile istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

Öte yandan; 13.05.2022 tarihli Türk vatandaşlığı kanununun uygulanmasına ilişkin yönetmelik değişikliğine göre

• En az 500.000 Amerikan Doları tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Ekonomi Bakanlığınca,
• (Türkiye’de ev alan yabancılara vatandaşlık) En az 400,000 (Bir milyon) Amerikan doları tutarında taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca,
• En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca,
• En az 500.000 Amerikan Doları tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca,
• En az 400.000 Amerikan Doları tutarında Devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine Müsteşarlığınca tespit edilen yabancılar da bu kapsamda değerlendirilerek Bakanlar Kurulunun kararı ile istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanmak üzere müracaat edebilirler.

TC Vatandaşlık Kanunu’nun uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin, Türk vatandaşlığının istisnai olarak kazanılmasına ilişkin şartları düzenleyen 20’nci maddesine bir bent eklenerek sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan yabancılara da vatandaşlık hakkı sağlanması hükme bağlandı. 05.05.2017

• Buna göre en az 400 Bin dolar tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payı alan ve üç yıl süreyle bunu elinde tutan yabancılar da Türk vatandaşlığı hakkı verilecek.

• Türk vatandaşı ile evli yabancıların vatandaşlık işlemleri

Bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir.

• Evlat edinilme yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması

Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan kişi, milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanabilir.

• Seçme hakkı ile Türk vatandaşlığının kazanılması

İzin almak suretiyle Türk Vatandaşlığından çıkan ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklar, ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

Güncelleme (20.10.2017) Türk vatandaşlığını kaybedenler de, genel ahlak bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmaması durumunda ülkede ikamet etme şartı aranmaksızın yeniden vatandaşlığa alınabilecek.